Hitler'in Sözde Irk Üstünlüğünü Berlin Olimpiyatlarında Paramparça Eden Atlet: Jesse Owens

Olimpiyat oyunları, bir milletin gururunu ve kimliğini gösterme platformudur. 1936'da, oyunlar Nazi yönetimindeki Almanya'nın başkenti Berlin'de gerçekleşti. Adolf Hitler'in liderliğinde bu oyunlar, ırkçı bir ideolojiyi sergileyerek, ırksal bir üstünlüğü göstermeye çalışıyordu. Ancak bu denklemde unutulmaması gereken bir kişi vardı: Afro-Amerikan atlet Jesse Owens. O yıl, 100m koşu, 200m koşu, uzun atlama ve 4x100m bayrak yarışında altın madalya kazanarak tarih yazdı. Ayrıca, tek bir Olimpiyat'ta dört madalya kazanan ilk Amerikalı oldu. Olağanüstü performansı hem Almanlar hem de Amerikalılar tarafından takdir edildi.

Jesse Owens, 1913'te Alabama'da doğdu. Ailesi bir çiftçiydi ve ebeveynleri ve büyükbabası, Amerika'da köleliğin sona erdiği 1865'ten önce köleydi. Aile, daha iyi bir yaşam için Cleveland, Ohio'ya taşındı ve Owens, genç yaşta çeşitli işlerde çalıştı. Bu sırada, koşmaya olan tutkusunu keşfetti.

Ortaokulda koşmaya başlayan Owens, bu spor dalında da başarılı oldu. Lise yıllarında ulusal ilgiyi çekti ve çok sayıda rekor kırdı. Üniversite eğitimini Ohio State Üniversitesi'nde sürdürdü ve "Buckeye Bullet" adıyla tanındı. Burada sekiz NCAA şampiyonluğu kazandı.

1935'te, Michigan'daki Big Ten buluşması sırasında tarihteki yerini sağlamlaştırdı. Burada dört dünya rekoru kırdı. Ancak, ayrımcılıkla mücadele etmek zorunda kaldı ve atletizm faaliyetlerini burs olmadan sürdürdü.

1936 Berlin Olimpiyatları'na katılmak için Jesse Owens başlangıçta tereddüt etti. Azınlıklara yönelik ayrımcılığa dikkat çekmek amacıyla NAACP (National Association for the Advancement of Colored People) tarafından oyunlara katılmama kararı almaya ikna edildi. Ancak sonunda, 1936 Olimpiyatları'nda Amerika'yı temsil etme kararı aldı.

Oyunlar için Almanya'ya SS Manhattan gemisi ile seyahat etti. Almanya'ya varıldığında, Owens, beyaz takım arkadaşlarıyla birlikteydi. İlk oyun gününde stadyuma geldiklerinde, birçok seyircinin "Jesse kim?", "Jesse nerede?" diye mırıldandığı hatırlanıyor.

Owens'ın ilk yarışı 3 Ağustos'ta, 100 metre koşusundaydı. Üniversite arkadaşı Ralph Metcalfe'yi 10.3 saniyede tamamladığı yarışta yenerek altın madalya kazandı. Ertesi gün, uzun atlamada 8.06 metrelik etkileyici bir performansla altın madalya kazandı. 5 Ağustos'ta 200m sprintte yarıştı ve 20.7 saniyede tamamladığı yarışta birinci oldu. Bu süre, Amerikalı rakibi Mack Robinson'ı yenmek için yeterliydi. Owens, 4x100 m bayrak yarışında 1936 Olimpiyat Oyunları'nın dördüncü ve son altın madalyasını kazandı.

Owens'ın olağanüstü performansı, Hitler'in ırksal üstünlük ideolojisini sarsmıştı. Owens, Alman halkının favorisi haline gelmişti ve performansı, Almanlar ve Amerikalılar tarafından büyük takdirle karşılandı. Hitler'in Owens'ı tebrik etmeyi reddetmesi, birçok Amerikan haber makalesinde eleştirildi. Owens ise, Hitler ile kısa bir selamlaşma yaşadığını, ancak bunun dışında herhangi bir etkileşim olmadığını belirtti. Nazi bakanı Albert Speer, yıllar sonra yazdığı bir kitapta, Hitler'in "muhteşem zenci Amerikalı koşucu Jesse Owens'ın bir dizi zaferinden rahatsız olduğunu" belirtmiştir. Hitler'in, Owens'ın atletik başarılarının, beyaz ırkın üstünlüğünü göstermeye yönelik ideolojik amacını bozduğuna inanılıyor. Bu durum, Jesse Owens'ın 1936 Olimpiyatları'ndaki performansını daha da anlamlı kıldı.

Ancak, Jesse Owens'ın inanılmaz sağlığı sigara içme alışkanlığı yüzünden azaldı. 1979'da, agresif bir akciğer kanseri türü nedeniyle hastaneye kaldırıldı ve 66 yaşında öldü. Ölümünden dört yıl sonra Berlin'de bir cadde onun adına değiştirildi ve 1990'da Kongre Altın Madalyası ile ödüllendirildi. Jesse Owens, hem parçalanmış bir Amerika'da hem de düşmanca bir ortam olan 1936 Berlin Olimpiyatları'nda gösterdiği mükemmel performansla tarihte kalıcı bir yer kazandı.

Kaynaklar:

1. https://www.historyinmemes.com/2023/01/04/the-american-track-star-that-stuck-it-to-adolf-hitler/
2. https://www.landgrantholyland.com/2021/6/19/22538746/ohio-state-buckeye-bullet-jesse-owens-worlds-fastest-human
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Jesse_Owens