Narsist Kişilik Bozukluğu: Tanı, Belirtiler ve Örnekler

Narsist kişilik bozukluğu (NKB), kişinin kendini aşırı derecede önemli görme, diğer insanların duygu ve ihtiyaçlarını göz ardı etme ve sürekli takdir ve onay arama şeklinde kendini gösteren bir kişilik bozukluğudur. Mayo Clinic'e göre (2020), bu durum kişinin sosyal ve mesleki yaşamını önemli ölçüde etkileyebilir ve etkileşimde bulunduğu kişiler üzerinde de olumsuz bir etki yaratabilir^[1^].

Narsist Kişilik Bozukluğunun Belirtileri

Amerikan Psikiyatri Birliği'nin Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) tarafından belirtildiği gibi, NKB belirtileri genellikle ergenlik ya da genç yetişkinlik döneminde ortaya çıkar ve yaşam boyu devam eder. Bu belirtiler genellikle aşağıdaki özellikleri içerir^[2^]:

1. Kendini özel ve eşsiz olarak görme
2. Sürekli takdir ve onay arama
3. Empati eksikliği
4. Kıskançlık ve kıskanılma duygusu
5. Manipülatif veya istismarcı davranışlar
6. Bu belirtilerin varlığı, NKB'nin tanısının konulabilmesi için gereklidir.

Anlaşılırlığın artması için bazı Örnekler

Narsist kişilik bozukluğuna sahip kişilerin davranışları, bazen sıradan durumlarda bile belirgin olabilir:

Ronningstam (2011) örneğin, bir iş toplantısında, narsist bir kişi, projeyi tek başına tamamladığını iddia edebilir, halbuki aslında birçok kişi projeye katkıda bulunmuştur^[3^]. Bu, narsistlerin kendilerini abartma ve başkalarının katkılarını küçümseme eğilimlerinin bir örneğidir.

Narsist bir ebeveyn, çocuğunun başarısını kendi başarısı olarak görüp, çocuğunun kendi bağımsız kimliğini ve başarılarını tanımaktan kaçınabilir. Campbell ve Miller (2011) bu durumu, narsistlerin başkalarının ihtiyaçlarını ve duygularını göz ardı etme eğilimlerinin bir örneği olarak belirtiyorlar^[4^].

Narsist kişilik bozukluğu, kişinin kendini diğerlerinden üstün görme eğilimiyle de yakından ilişkilidir. Bu durum, çeşitli durumlarda belirgin bir şekilde kendini gösterebilir:

Sporla ilgili bir örnekte, narsist bir futbol oyuncusu, takımının kazandığı maçın tüm kredisi kendine ait olduğunu düşünebilir. Kendi performansını aşırı derecede abartabilir ve diğer oyuncuların katkısını görmezden gelebilir. Kendini diğer takım üyelerinden daha üstün görme eğilimi, narsist kişilik bozukluğunun belirgin bir özelliğidir.

Sosyal bir durumda, narsist bir kişi, konuşmanın merkezinde olmayı tercih eder ve genellikle konuşmalarını kendi başarıları, yetenekleri veya malvarlıkları etrafında odaklar. Kendi başarılarını ve yeteneklerini aşırı bir şekilde abartırken, diğerlerini küçümser veya değersizleştirir. Bu da, kendini diğerlerinden üstün görme eğiliminin açık bir göstergesidir.

Kaynaklar:

[3] Ronningstam, E. (2011). Narcissistic personality disorder: a clinical perspective. Journal of psychiatric practice, 17(2), 89–99.

Kaynaklar:

[1] Mayo Clinic. (2020). Narcissistic personality disorder. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/narcissistic-personality-disorder/symptoms-causes/syc-20366662

[2] American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). https://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/dsm

[3] Ronningstam, E. (2011). Narcissistic personality disorder: a clinical perspective. Journal of psychiatric practice, 17(2), 89–99.

[4] Campbell, W. K., & Miller, J. D. (Eds.). (2011). The handbook of narcissism and narcissistic personality disorder: theoretical approaches, empirical findings, and treatments. John Wiley & Sons.