Roma'da Köleliğin Evrimi ve İmtiyazların Rolü

Roma İmparatorluğu, ticaret yollarının sürekli olarak engellenmesi ve durdurulması sonucunda, kölelere çeşitli imtiyazlar tanımıştır. Bu imtiyazlar, örneğin, başkasının kölesi sizin tarlanıza girdiğinde onu öldürme yeteneğinden, kölenin parasının ödenmesi ve köleye kırbaç vurmanın yasaklanması gibi durumlara kadar genişlemiştir. Bu hakların zamanla genişlemesi, köle sahibinin cezalandırılmasına dahi kadar gitmiştir. Bunun ana sebebi, kölelerin Roma'nın iş gücünün temelini oluşturmasıdır. Kölelerin Afrika, Yemen veya başka bir yerden getirilmesi büyük maliyetler oluşturduğu için, kölelerin yaşamının korunmasına önem verilmiştir1.

Roma yasasına göre, bir Romalı köle olamazdı, ancak gladyatör olabilirlerdi. Ancak, bir Romalı gladyatör ile köle gladyatör arasında da durum, makam, mevki farkı vardı. Hatta bir köle gladyatör ile Romalı gladyatör savaşırken silahları bile eşit olmayabilir. Bu durum, kölelerin hiçbir zaman insani sebeplerden dolayı eşitliğe uğramadığını gösterir, aksine, Roma'nın iş gücündeki rolünden dolayı ve köleye olan gereksinimden dolayı haklara sahip olmuşlardır2.

Heraklius'un reformlarından biri de kölelere eşitlik sunmak olmuştur. Bu reformlar altında, Romalı olmayan bir kişi Roma topraklarında köle iken, Heraklius boyunduruğunda bir asker ile eşit seviyedeydi. Ancak, bu durum Islam'ın köleliği bitirdiği iddiası ile çelişir. Gerçekte, Islam, köleliğe daha çok imtiyaz tanıyarak Roma'yı iş gücünden etmiştir. Bu politik yaklaşımın sonuçlarından biri, kısa bir süre sonra Bizans İmparatorluğu'nun sonunu getirmesi olmuştur.

Sonuç olarak, Roma'da kölelerin hakları ve imtiyazları, Roma'nın ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına dayanarak genişlemiş, ancak kölelerin eşitliği hiçbir zaman tam anlamıyla sağlanamamıştır. Bu durum, tarih boyunca kölelik ve imtiyazların karmaşık ve çok boyutlu doğasını gözler önüne serer.

Kaynaklar:

1. Bradley, K.R. (1994). Slavery and Society at Rome. Cambridge University Press. ↩
2. Joshel, S.R. (2010). Slavery in the Roman World. Cambridge University Press. ↩
3. Thr_Bn_Bkr